Het Geuzenmonument

Om de nagedachtenis aan de omgekomen Geuzen levend te houden, richtte men in 1981 een comité op. Dat moest ervoor zorgen dat er voldoende geld werd verzameld om een herdenkingsmonument op te richten. Een paar jaar later was het zover, het Geuzenmonument kreeg een ereplaats op de Markt.

Het Geuzenmonument op de Markt, Collectie Stadsarchief Vlaardingen, T363A-170.

De Vlaardingse kunstenaar Leen Droppert (1930-2022) kreeg de opdracht om het monument te ontwerpen. In gezelschap van de kunstenaar onthulde koningin Beatrix op I2 maart 1983 het Geuzenmonument, dat een plaats kreeg tussen het Oude Stadhuis en de Grote Kerk.

Het meer dan manshoge bronzen beeld stelt een duidelijk herkenbare menselijke figuur voor. Vastberaden, maar met twijfel en onzekerheid. Het beeld toont een monddood gemaakte en gehavende man, die letterlijk van het leven is afgesneden, wat de afgesneden voeten en onderbenen op de oversteekplaats uitdrukken. Heel bewust is het beeld een lopende figuur, doordrongen van zijn opdracht om de boodschap verder uit te dragen naar de toekomst. Hij mag niet stil staan. Eén hand heft hij waarschuwend en bezwerend omhoog, met de andere hand beschermt hij het eigen kwetsbare lichaam en stelt hij zich met zijn vuist te weer tegen de vijand.

Het Geuzenmonument in 2021. Foto: C. Van Loon, Collectie Archeologie Vlaardingen, 20210301_CVL_IMG_142546740.

Om het beeld heen staat een lage cirkelvormige muur, waarin de woorden: 'Geuzenverzet, mei 1940 - mei 1945, Verzet tegen den vijand geschiedt steeds op den juisten tijd' gebeiteld staat.

Vanaf het standbeeld loopt een oversteekplaats naar het voormalige politiebureau in het souterrain van het Oude Stadhuis, waar de Geuzen na hun gevangenneming heen waren gebracht. Het zijn achttien dreigend zwarte, in plaats van de gebruikelijke witte strepen, voor elke executie één.

Oversteekplaats van het Geuzenmonument in 2021. Foto: C. Van Loon, Collectie Archeologie Vlaardingen, 20210301_CVL_IMG_142604734.

Een jaar later, in 1984, adopteerde de toenmalige scholengemeenschap 'De Vaart', nu het College VOS, het monument. Elk jaar op 13 maart, tijdens de Geuzenherdenking die vooraf gaat aan de uitreiking van de Geuzenpenning, leggen leerlingen bloemen bij het Geuzenmonument op de Markt.